İskoç aydınlanması

18. yüzyılın sonu ve 19. yüzyılın başlarında İskoçya’da ortaya çıkan, insan doğası ile toplum düzeni arasında çatışma değil bir uyum öngören, insan yeteneklerinin toplumsal bağlam olmaksızın bir işe yaramayacağını savunan, toplumsal gelişme ve kurumlara evrimci bir perspektifle yaklaşan, deney ve gözleme önem veren entellektüel hareket ve bakış tarzı. bkz. aydınlanma.