Sosyal Bilimler Sözlüğü

Sonsal. Deney sonrası. Deneyimle kazanılan; deneyden sonra gelen; deneye ve olgulara dayanan; deneyimden önce var olmayan.

Tecrübeden önce zihinde mevcut olmayan, tecrübe ile kazanılan bilgi. bkz. a posteriori.

Deney öncesi. Önsel. Hem zaman, hem de mantıksal açıdan deneyimden önce gelen.

Deneyimden önce zihinde var olduğu, zaman ve mekana göre değişmediği kabul edilen ve doğrudan akla dayandırılan bilgi. bkz. a priori.

Ülkeler arasında siyasal gerginliğin tırmandığı bunalım dönemlerinde, özellikle de savaş zamanlarında, savaşa taraf devlet ya da devletlerce düşman ülke kıyılarına, ülkenin belirli bir bölgesi veya tümüne; uçak, gemi ve kara taşıma araçlarının giriş çıkış

Bir isteğin karşılanmamasının, arzulanan bir sonuca ulaşamamanın veya istenmeyen muamele ya da durumlaara maruz kalmanın verdiği sıkıntı. bkz. haz.

Mezat. Müzayede. Satılmak istenen bir mal veya eşyanın birden fazla alıcı karşısında gerçekleştirilen açık rekabet sonucunda, en yüksek fiyatı verene satılması.

Cunta yönetimi. Toplumun karar süreçlerinin doğrudan askerler tarafından üstlenildiği yönetim tarzı. bkz. örtük askeri yönetim.

bkz. bono.

Devlet bütçesinde, gelecek mali yıl için öngörülen masrafların, beklenen gelirler tutarından daha yüksek olması durumu. Öngörülen harcama düzeyi öngörülen gelir düzeyini aşan, negatif bakiye veren bütçe.

bkz. bütçe.

Bir mal veya eşyanın, birden çok satıcıdan teklif alınmak suretiyle, satıcılar arasındaki rekabeti uyararak, mümkün olan en düşük fiyatla satın alınması.

Gelirleri ve istihdam düzeyini artırmak, ekonomik faaliyetleri canlandırmak ve ekonomik genişleme eğilimlerinin artmasını sağlamak gibi amaçlarla, kamu harcamalarının gelirleri aşacak şekilde bilinçli olarak artırılması sonucu ortaya çıkan kamu finansman

bkz. işlev.

bkz. işsizlik.

Bir toplumdaki bireylerin başkalarına açıkladıkları tercihlerin oluşturduğu genel anlayış. (T. Kuran) bkz. açık tercih, saklı tercih, tercih çarpıtması.

1. Bir ülkenin başka ülkelere kendi pazarlarında serbestçe ticaret yapma hakkı vermesi. 2. Bir ülkenin dış ilişkileri bakımından tek bir ülkeye değil, birden çok ülkeye bağımlı hale getirilmesi. 3. 19. yüzyılın başlarında Güney Asya’da meydana gelen siyas

Bankalar veya finans kurumları tarafından, ticari itibarlarına ve imzalarına güvenilerek, herhangi bir teminat alınmadan gerçek veya tüzel kişilere açılan kredi.

Muhasebe maliyeti. Bir üreticinin piyasadan satın alarak kullandığı faktörlere yaptığı ödemelerin toplamı. bkz. maliyet, örtük maliyet, iktisadi maliyet.

Sermaye piyasasının gelişmiş olduğu ekonomilerde kullanılan en etkin para politikası araçlarının başında gelen ve ekonomiyi canlandırmak veya piyasadaki enflasyonist eğilimi dizginlemek amacıyla, merkez bankasının piyasadaki para miktarını artırma veya az